İslam Bilim Tarihi Müzesi, Şahinbey Belediyesi hizmet binası bahçesinde, 19. yüzyılın başlarında yapılmış eski kolej binasının, İslam alimlerinin icatları ve bilim tarihine katkılarının interaktif anlatımlarla sağlandığı bir müzedir.

Üç kattan oluşan müze binasının pencerelerinin oldukça fazla ve yüksek olması binanın 3 katında da belirleyici bir unsur oluşturmuş. Yapının bu mimari üslubu müzenin yerleşim düşüncesi bakımından önemli bir sorun teşkil etmiş. Mimari sorunlar Müslüman kaşiflerin, mucitlerin oldukça mütevazi bir yaşama sahip olmalarından, çalışmalarını genellikle bir atölye ortamında kısıtlı imkanlarla yürütmelerinden hareketle okul binası bir atölye hissi verecek şekilde planlanmış.

Mekâna tarihi bir atölye havası verme düşüncesinden hareketle tezgâhlar ile diğer sergileme elemanlarının üretimi için kullanılan ahşap çeşitli uygulamalardan geçirilerek eskitilmiş ve böylelikle teorik bilginin mahir ustaların tecrübesiyle birleşmesi neticesinde bu zorlu sürecin üstesinden gelinmiştir.

Bir sonraki aşama, atölye tezgâhlarını ve diğer sergileme unsurlarını üretmek için malzemeye karar vermek olmuş. Sergileme malzemesinde kaçınılmaz olarak ahşap tercih edilmiş ve asıl sorun ahşabın birkaç asır önceden kalmışçasına yapıya dahil edilip eskitilmesi olarak ortaya çıkmış. Bu işlem için belirli bir yöntem bulunamaması nedeniyle doğal bir biçimde eskimiş malzeme kullanmaya karar verilmiş; bu doğrultuda Türkiye’de ve yurt dışında çeşitli tren yollarında 1950’den günümüze kadar ıskartaya çıkmış traversler bulunup örnekleri atölyede incelemeye alınmış. Fakat dış ortamlarda geçirdiği uzun süre boyunca ahşabın içine işleyen kokunun etkisiz hale getirilmesi için ahşap elemanların biçilip uzun bir süre dinlendirilmesi gerekmiş. Bu sorunun üstesinden gelebilmek için solvent, tiner veya boya içermeyen tamamen doğal yağlar ve özel karışımlar sonucunda ideal bir eskitme sıvısı elde edilmiş. Lakin bu sıvı her ahşapta farklı bir görüntü oluşturmuş ve bu nedenle ideal eskimiş görüntü için en doğru ağacın seçilmesi gerekmiş. Araştırmalar neticesinde buna en uygun ağacın meşe olduğu görülmüş. Nihayetinde teorik bilginin mahir ellerle buluşması sayesinde bu meşakkatli işin üstesinden gelinmiş.

Müzede yer alacak eserlerin araştırılması ve üretimi ise en hassas konuların başında gelmiş. Bu amaç doğrultusunda ve bilim tarihi uzmanları ve küratör ekip tarafından gerçekleştirilen araştırmalar neticesinde İslam Bilim Tarihi Müzesi’nde astronomiden tıbba, coğrafyadan fiziğe değin 100 kadar adet aletin replikasının yer alması planlanmış. İslam bilim tarihi açısından kilometre taşı sayılacak nitelikteki yüzlercesi içinden seçilen bu aletler, çok aşamalı bir süreç sonunda sergilenecekleri müzeye ulaşmış. Her bilim dalının farklı türde aletler kullanmış olması, benzerlerinin imalatı aşamasında onlarca farklı meslek grubuyla çalışmayı gerektirmiş. Bilim Tarihi Müzesi’ne sergilenecek olan aletlerin birçoğu modern dünyada kullanılmadığından üretimlerin her biri de model niteliğinde olmuş.